Debian 11 Bullseye’a Rust Nasıl Kurulur

Rust, hız, bellek güvenliği ve paralelliğe odaklanan açık kaynaklı bir sistem programlama dilidir. Geliştiriciler, sanal gerçeklik için oyun motorları, işletim sistemleri, dosya sistemleri, tarayıcı bileşenleri ve simülasyon motorları gibi çok çeşitli yeni yazılım uygulamaları oluşturmak için Rust’ı kullanır. Rust, sözdizimsel olarak C++’a benzer, ancak referansları doğrulamak için bir ödünç alma denetleyicisi kullanarak bellek güvenliğini garanti edebilir.

Kullanıcılar, özellikle Rust Programlama dilini denemek isteyen geliştiriciler için, komut satırı terminali ve resmi kurulum betiği ile Rust’ı Debian 11 Bullseye’a nasıl kuracağınızı bu yazıda bulabilirsiniz.

Debian’ı güncelleyin

Öncelikle, mevcut tüm paketlerin güncel olduğundan emin olmak için sisteminizi güncelleyin.

sudo apt update && sudo apt upgrade -y

Bağımlılıkları Yükleyin

Ardından, Rust kurulumu sırasında gerekli olan gerekli paketleri kurun:

sudo apt install curl build-essential gcc make -y

Rust’ı yükleyin

Önkoşullardaki paketlerin gerekli kurulumunu tamamladıktan sonra, aşağıdaki komutu yürüterek Rust kurulum komut dosyasını indirmek için artık (curl) komutunu kullanabilirsiniz:

curl --proto '=https' --tlsv1.2 -sSf https://sh.rustup.rs | sh

Örnek çıktı:

1 yazıp, devam etmek için Enter tuşuna basın.

Tüm kurulum, sunucunuzun internet hızına ve donanımına bağlı olarak 1 ila 5 dakika sürer. Tamamlandığında, aşağıdaki sonucu göreceksiniz:

Yüklü Rust’ın sürüm yapısını doğrulayın, bu size başarıyla yüklendiğini gösterecektir. Aşağıdaki komutu yazın ve enter tuşuna basın:

rustc -V

Örnek çıktı (Bu, daha yeni sürümlerle zamanla değişecektir).

rustc 1.54.0 (a178d0322 2021-07-26)

Mevcut kabuğunuz için (Rust ortamını) etkinleştirmeniz gerekeceğini unutmayın. Bu, rust ortamını etkinleştirmek için aşağıdaki komut kullanılarak yapılır:

source ~/.profile
source ~/.cargo/env

Rust Örnek Proje Uygulaması Oluşturun

Demek Rust’ı kurdunuz ve düzgün çalışması gerektiğine inanıyorsunuz. İşletim sisteminize bir programlama dili kurarken doğrulamanın en iyi yolu hızlı bir test uygulaması oluşturmaktır. Örnek olarak rust kullanarak ünlü (Merhaba Dünya) çıktısını oluşturacaksınız.

Öncelikle, (Çalışma Alanı) işlevi görecek bir dizin oluşturmanız gerekir.

mkdir ~/rust-projects

İkinci olarak dizini Workspace olarak değiştirin ve aşağıdaki komut ile örnek bir uygulama oluşturun:

cd rust-projects && nano helloworld.rs

Ardından, merhaba dünya testi için aşağıdaki kodu girin:

fn main() {
    println!("Hello World, this is a test provided by LinuxCapable.com");
}

Kaydedip kapatın (CTRL+O) ve ardından çıkın (CTRL+X), ardından programı aşağıdaki komutla derleyin:

rustc helloworld.rs

Bu, derlemeyi bitirdikten sonra yürütülebilir bir uygulama yaratacaktır. Uygulama, aşağıdaki örnek çıktı olarak geçerli dizininizde olacaktır:

helloworld  helloworld.rs

Rust ile oluşturduğunuz uygulamayı çalıştırmak için, programı çalıştır komutu ile çalıştırın:

./helloworld

Test uygulamasından örnek çıktı:

Rust Nasıl Güncellenir/Yükseltilir?

Rust güncellemesi nispeten kolaydır ve terminalinizde basit bir komutla yapılır.

rustup update

Örnek çıktı:

Rust Nasıl Kaldırılır

Gelecekte Debian işletim sisteminizde artık Rust’a ihtiyacınız yoksa, aşağıdaki komutu çalıştırın:

rustup self uninstall

Örnek çıktı:

Yazının orijinalini buradan okuyabilirsiniz.

Hüseyin GÜÇ

Kariyerime 26 yıl önce başladım. Windows ve Linux sistemlerinin kurulumu, yapılandırılması, yönetimi ve bakımı dahil olmak üzere birden fazla sistem üzerinde uzmanlaştım.
Açık kaynak dünyasındaki en son gelişmelerden haberdar olmaktan ve Linux hakkındaki en son araçları, özellikleri ve hizmetleri denemekten hoşlanıyorum.
Son 6 yıldır  sistem ve ağ yöneticisi olarak görev yapıyorum ayrıca Pardus Dönüşüm Projesini yönetiyorum ve Pardus İşletim Sisteminin yaygınlaşması adına uğraş gösteriyorum.
Boş zamanlarımda açık kaynaklı uygulamaların Türkçe çevirisine katılıyorum ve The Document Foundation üyesiyim.