A. Proxmox Yedekleme Sunucusu Nedir??
Proxmox Yedekleme Sunucusu (kısaca PBS), Proxmox VM’lerini, kapsayıcılarını ve fiziksel ana bilgisayarları yedeklemek ve geri yüklemek için kurumsal bir yedekleme çözümüdür.
Proxmox Yedekleme Sunucusu, yerleşik ZFS desteği ile minimal bir Debian GNU/Linux dağıtımına dayalıdır. Böylece, ISO görüntüsü kullanılarak çıplak metal üzerine kurulabilir.
Tüm yedekleme ve geri yükleme işlemlerini ortak bir yerden kolayca yönetmenizi ve izlemenizi sağlayan entegre bir web arayüzü içerir. Böylece her şeyi web tarayıcınız üzerinden yapabilirsiniz.
Ayrı bir yönetim aracı kurmanıza gerek yoktur. Proxmox Yedekleme Sunucusu, ihtiyacınız olan tüm temel yönetim araçlarıyla birlikte gelir. Sunucuyu komut satırından veya bir web tarayıcısı aracılığıyla yönetebilirsiniz.
Proxmox Yedekleme Sunucusu artımlı ve tekilleştirilmiş yedeklemeleri destekler. Anlamı – tam yedekleme yerine yalnızca değişiklikler yedeklenecektir. Bu şekilde, yinelenen veri miktarını azaltır, çok fazla ağ bant genişliği ve disk alanı tasarrufu sağlar ve ayrıca yedekleme ve geri yükleme işlemlerini daha hızlı hale getirir.
Proxmox, ultra hızlı Zstandard (ZSTD) sıkıştırma yöntemini kullandığından, verileri yedeklerken ve geri yüklerken veri aktarım hızı oldukça yüksektir.
Güçlü şifreleme ve veri bütünlüğünü sağlama yöntemleriyle Proxmox Yedekleme Sunucusu, kesinti süresini büyük ölçüde en aza indirir ve hedef konuma tam olarak güvenilmese bile verileri güvende tutar.
Proxmox Backup yazılımı tamamen Rust programlama dilinde yazılmıştır. Tamamen Açık Kaynaklıdır, bu nedenle kodu inceleyebilir, varsa hataları düzeltebilirsiniz ve kullanımı tamamen ÜCRETSİZDİR.
B. Proxmox Yedekleme Sunucusunu Kurun (PBS)
Proxmox Yedekleme Sunucusunu kurmanın üç yolu vardır. İlk yöntem, yükleyici ISO görüntüsünü (bağımsız kurulum) kullanarak Proxmox Yedekleme Sunucusunu kurmak, ikinci yöntem Debian’a PBS’yi kurmak ve üçüncü ve son yol ise onu Proxmox VE’nin kendisine kurmaktır.
Öncelikle ISO kullanarak Proxmox Yedekleme Sunucusunu nasıl kuracağımızı öğreneceğiz.
1. Installer ISO Image’ı kullanarak Proxmox Yedekleme Sunucusunu Kurun
1.1. Proxmox Yedekleme Sunucusu ISO’yu İndirin
En son Proxmox Yedekleme Sunucusu ISO’sunu aşağıda verilen bağlantıdan indirin.
Proxmox Yedekleme Sunucusu ISO’yu indirmek için buraya tıklayın
Proxmox Backup Server ISO’yu indirdikten sonra onunla bootable bir USB oluşturmamız gerekiyor.
1.2. Proxmox Yedekleme Sunucusu Önyüklenebilir USB Oluşturun
Önyüklenebilir bir USB ortamı oluşturmak için birçok önyüklenebilir USB oluşturma aracı vardır. Size uygun herhangi birini seçebilirsiniz.
1.3. Proxmox Yedekleme Sunucusu Kurulumunu Başlatın
Proxmox Yedekleme Sunucusu önyüklenebilir USB’sini oluşturduktan sonra, sisteminizi yeni oluşturulan önyüklenebilir USB sürücüsüyle önyükleyin. Kurulum ortamını otomatik olarak tanıyacaktır. Değilse, önyükleme menüsünü getirmek için F12’ye basın ve ilk önyükleme aygıtı olarak USB’yi seçin ve ENTER’a basın.
Dikkat: F12 tuşuna basmak, sisteminizin önyükleme menüsünü getirmek için en yaygın tuştur. Sistem önyükleme menüsünü getirmenin diğer yaygın alternatifleri F2 ve F10 tuşlarıdır. Hangi tuşa basacağınızdan emin değilseniz, sisteminiz başladığında kısa bir mesaj (Monitör ekranının sol alt veya sağ köşesinde) olup olmadığına bakın. Bu, genellikle önyükleme menüsünü getirmek için hangi tuşa basmanız gerektiğini size bildirir.
Artık Proxmox yedekleme Sunucusu yükleyici karşılama ekranından memnun kalacaksınız. “Proxmox Yedekleme Sunucusunu Kur” seçeneğini seçin ve devam etmek için ENTER’a basın.
Lisans sözleşmesini kabul etmek için “Kabul Et”e tıklayın.
Yüklemek için doğru hedef diski seçtiğinizden emin olun ve devam etmek için “İleri”yi tıklayın. Swap için farklı dosya sistemi türü (Örn. ext4) ve özel boyut seçmek isterseniz, “Seçenekler” düğmesini tıklayın. Varsayılanlarla gidiyoruz.
Uyarı: Lütfen Proxmox Yedekleme Sunucusunun eksiksiz bir yükleyici olduğunu unutmayın. Anlamı – tüm disk kullanılır ve mevcut tüm veriler kaldırılır.
Ülkenizi, Saat Dilimi ve Klavye Düzeninizi seçin ve “İleri”ye tıklayın.
“Kök” kullanıcı için bir şifre girin ve geçerli bir e-posta kimliği girin ve “İleri” düğmesini tıklayın. Lütfen sayılar ve özel karakterler dahil olmak üzere en az 8 karakterden oluşan güçlü bir şifre girdiğinizden emin olun.
Ana bilgisayar adını, ip adresini, ağ maskesini, ağ geçidini ve DNS’yi girin. Kurulumdan sonra Proxmox yönetim arayüzüne erişmek için geçerli bir ağ detayı sağlamalısınız.
Kurulum özetini göreceksiniz. Sizin için uygunsa, Proxmox yedekleme Sunucusu kurulumunu başlatmak için İleri’ye tıklayın. Veya geri gitmek ve değerleri uygun şekilde değiştirmek için Önceki düğmesini tıklamanız yeterlidir.
Proxmox Yedekleme Sunucusu kurulumu şimdi başlayacaktır. Tamamlanması için birkaç dakika verin.
Bir önceki ekranda “Automatically reboot after failed installation” yazan seçeneği işaretlediyseniz, başarılı kurulum sonrasında sisteminiz otomatik olarak yeniden başlayacaktır. Bu seçeneği işaretlemediyseniz, Kurulum başarılı mesajını göreceksiniz. Kurulum ortamını kaldırın ve Yeniden Başlat düğmesine basın.
Proxmox konsolunda oturum açmak için kullanıcı adını (root) ve parolayı (kurulum sırasında oluşturduğunuz) girin.
Tebrikler! Proxmox Yedekleme Sunucusu başarıyla kuruldu.
Daha önce belirtildiği gibi Proxmox, Debian’a dayanmaktadır. Böylece, Debian’da yaptığınız gibi herhangi bir ek uygulama yükleyebilir veya güncelleyebilirsiniz. Örneğin, Proxmox’u güncellemek için şunu çalıştırın:
# apt update && apt full-upgrade
Proxmox’u kurduk. Ardından, Proxmox Yedekleme Sunucusuna SSH aracılığıyla Erişin ve PBS Web Kullanıcı Arayüzüne Erişin bölümlerine atlayın.
2. Proxmox Yedekleme Sunucusunu Debian’a Kurun
Debian’ı zaten yüklediyseniz, PBS’yi bir Debian dağıtımının üzerine kurabilirsiniz.
Dikkat: Debian’a PBS yüklemek sizin için kolay olabilir. Ancak, VM’leri ve kapsayıcıları depolamak için yerel depolamayı uygun şekilde kurmalısınız.
İlk olarak, Proxmox GPG anahtarını eklememiz gerekecek. GPG anahtarı eklemek için şunu çalıştırın:
# wget https://enterprise.proxmox.com/debian/proxmox-release-bullseye.gpg -O /etc/apt/trusted.gpg.d/proxmox-release-bullseye.gpg
SHA512 sağlama toplamını şu komutu kullanarak doğrulayın:
# sha512sum /etc/apt/trusted.gpg.d/proxmox-release-bullseye.gpg
Aşağıdaki gibi bir çıktı almalısınız:
7fb03ec8a1675723d2853b84aa4fdb49a46a3bb72b9951361488bfd19b29aab0a789a4f8c7406e71a69aabbc727c936d3549731c4659ffa1a08f44db8fdcebfa /etc/apt/trusted.gpg.d/proxmox-release-bullseye.gpg
Ardından, md5sum’u doğrulayın:
# md5sum /etc/apt/trusted.gpg.d/proxmox-release-bullseye.gpg bcc35c7173e0845c0d6ad6470b70f50e /etc/apt/trusted.gpg.d/proxmox-release-bullseye.gpg
Yukarıdakiyle aynı çıktıya sahipseniz, hazırsınız!
Şimdi Proxmox Backup Server depolarını Debian sistemine ekleyelim.
2.1. Proxmox Havuzlarını Yapılandırma
Proxmox iki sürüm olarak gelir:
- Enterprise edition – Üretim için önerilir. Bu sürümü kullanmak için geçerli bir lisans anahtarına ihtiyacınız var.
- Free edition – Ev laboratuvarı kullanıcıları için önerilir. ÜRETİM amaçlı kullanım için ÖNERİLMEZ. Enterprise’ın tüm özelliklerine sahiptir, ancak Proxmox geliştiricilerinden herhangi bir resmi destek almazsınız.
Kullandığınız sürüme bağlı olarak, Proxmox Enterprise Deposu’nu veya Proxmox Aboneliksiz Deposu’nu yapılandırmanız gerekir.
2.1.1. Proxmox Kurumsal Depoyu Etkinleştirin
Proxmox Enterprise Deposu, kararlı, önerilen depodur. En kararlı paketleri içerir ve üretim kullanımına uygundur. Tüm Proxmox Yedekleme aboneliği kullanıcıları tarafından kullanılabilir. Bu depoya erişmek için geçerli bir aboneliğe ihtiyacınız var.
pbs-enterprise deposu varsayılan olarak etkindir.
# cat /etc/apt/sources.list.d/pbs-enterprise.list deb https://enterprise.proxmox.com/debian/pbs bullseye pbs-enterprise
Geçerli bir lisans anahtarınız yoksa bu depoyu devre dışı bırakabilirsiniz. Bunu yapmak için, herhangi bir düzenleyicide pbs-enterprise.list dosyasını açın ve aşağıdaki satırı yorumlayın.
#deb https://enterprise.proxmox.com/debian/pbs bullseye pbs-enterprise
Kurumsal havuzu devre dışı bıraktıktan sonra, Aboneliksiz Depoyu etkinleştirebilirsiniz.
2.1.2. Proxmox Aboneliksiz Depoyu Etkinleştirme
Proxmox Aboneliksiz depoyu kullanmak için bir lisans anahtarına ihtiyacınız yoktur. Ev laboratuvarları kullanıcıları, test amaçlı ve üretim dışı kullanım için uygundur.
Proxmox Aboneliksiz depoyu etkinleştirmek için /etc/apt/sources.list dosyasını düzenleyin:
# nano /etc/apt/sources.list
Ve şu satırları ekleyin:
deb http://ftp.debian.org/debian bullseye main contrib deb http://ftp.debian.org/debian bullseye-updates main contrib # security updates deb http://security.debian.org bullseye-security main contrib # PBS pbs-no-subscription repository provided by proxmox.com, # NOT recommended for production use deb http://download.proxmox.com/debian/pbs bullseye pbs-no-subscription
Son olarak depo listesini güncelleyin:
$ sudo apt update
2.2. PBS Kurulumunu Başlatın
Proxmox depolarını yapılandırdıktan sonra, Debian’da Proxmox yedekleme Sunucusunu kurmak için aşağıdaki komutları root veya sudo kullanıcısı olarak çalıştırın:
# apt update # apt install proxmox-backup-server
Posta yapılandırma türünü seçmeniz istenecektir. “Tamam”ı seçin ve devam etmek için ENTER’a basın:
Posta yapılandırma türünü seçin ve ENTER’a basın. “Yalnızca Yerel” türüyle devam ediyoruz.
Sistem mail adını girin ve ENTER tuşuna basın:
Artık Proxmox yedekleme Sunucusunu kurmak için gereken tüm paketler kurulacak ve yapılandırılacaktır.
Kurulum tamamlandıktan sonra, sonraki bölümlerde gösterildiği gibi SSH aracılığıyla PBS sunucusuna erişebilir veya web tarayıcısı aracılığıyla PBS web kullanıcı arayüzüne erişebilirsiniz.
3. Proxmox Yedekleme Sunucusunu Proxmox VE’ye Kurun
Halihazırda bir Proxmox VE çalıştırıyorsanız, Proxmox Yedekleme Sunucusunu buna kurabilirsiniz. Kurulum prosedürü, Proxmox yedekleme Sunucusunu Debian’a kurmakla aynıdır. Önceki bölümde gösterilen adımların aynısını uygulamanız ve kurulumu tamamlamanız yeterlidir.
Uyarı: Proxmox VE ve Yedekleme Sunucusunun çalıştırılması ÖNERİLMEZ. Proxmox VE ve Yedekleme Sunucusunu farklı sunucuda tutmak GÜVENLİDİR. Çünkü Proxmox VE çökerse yedeklere ulaşamazsınız.
Kurulduktan sonra, aşağıdaki bölümlerde gösterildiği gibi bir tarayıcı aracılığıyla PBS sunucusu SSH’ye ve PBS web kullanıcı arayüzüne erişebiliriz.
C. SSH aracılığıyla Proxmox Yedekleme Sunucusuna Erişim
SSH, Proxmox’ta önceden yapılandırılmıştır. Böylece Proxmox sunucusuna aşağıdaki gibi SSH üzerinden LAN’dan herhangi bir sistemden erişebilirsiniz.
$ ssh [email protected]
IP adresini Proxmox Yedekleme Sunucunuzun IP’si ile değiştirin.
D. Proxmox Yedekleme Sunucusu Web Arayüzüne Erişim
Proxmox Yedekleme Sunucusu (PBS) web kullanıcı arayüzüne erişmek için bir web tarayıcısına ihtiyacınız var. Vanilya PBS’nin GUI’si yoktur. Web panosuna uzak bir sistemin web tarayıcısından erişmeniz veya bir web tarayıcısı ile PBS’ye herhangi bir Masaüstü Ortamı kurmanız ve onu yapılandırmaya başlamanız gerekir.
Proxmox Yedekleme Sunucusunun Web Kullanıcı Arayüzünü açmak için adres çubuğuna URL’yi – https://IP_Address:8007 girin. Kullanıcı kimlik bilgilerini girmeniz istenecektir. Devam etmek için root ve parolasını yazın. Proxmox web panosuna erişiyor olmanız durumunda güvenlik duvarında/yönlendiricide 8007 numaralı bağlantı noktasını açmanız gerekebilir.
Proxmox Yedekleme Sunucusunun web panosu bu şekilde görünür.
PBS yönetim panosundan, PBS sunucusunu yönetebilir, yerel olarak yedekler oluşturabilir veya bunları uzak bir konuma, örneğin Teyp sürücüsüne gönderebilirsiniz. Basitleştirilmiş web arayüzü sayesinde, yedeklerin geri yüklenmesi de bir anda yapılabilir.
Yazının orijinalini buradan okuyabilirsiniz.
Kariyerime 26 yıl önce başladım. Windows ve Linux sistemlerinin kurulumu, yapılandırılması, yönetimi ve bakımı dahil olmak üzere birden fazla sistem üzerinde uzmanlaştım.
Açık kaynak dünyasındaki en son gelişmelerden haberdar olmaktan ve Linux hakkındaki en son araçları, özellikleri ve hizmetleri denemekten hoşlanıyorum.
Son 6 yıldır sistem ve ağ yöneticisi olarak görev yapıyorum ayrıca Pardus Dönüşüm Projesini yönetiyorum ve Pardus İşletim Sisteminin yaygınlaşması adına uğraş gösteriyorum.
Boş zamanlarımda açık kaynaklı uygulamaların Türkçe çevirisine katılıyorum ve The Document Foundation üyesiyim.